İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, CNBC-e'de Güzem Yılmaz Ertem'in sorularını yanıtladı.
Bahçıvan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Enflasyonda tahribatın büyüklüğü tahminden daha fazla. Enflasyon denen olayın topluma girmemesinin ne kadar önemli olduğunu zikretmiştik. Tedavi süreci hastalık kadar bedel ödetilmesi gereken süreç. Enflasyon ne yazık ki direniyor. Dün gelen veri sabır sürecinin bir dönem daha devam edeceğini ortaya koydu. Tedavisi yoğun ve stresli bir süreç olacak. Enflasyonda beklenti anketini önemsiyorum. Vatandaş 65'lerde makas çok büyük. Toplum 3-4 yılın oluşturduğu olumsuz paradigmayı aşamıyor. En büyük mücadele de orada olacak. Yoracak olan da o.
"Yüksek faiz ortamında en büyük bedeli sanayici ödüyor"
Enflasyonun sosyolojik boyutu olduğu gerçeğini görmemiz lazım. Enflasyonun sanayici için yaratmış olduğu tahribat fiyat oluşturamama öngörüde bulunamama oldu. Derin bir Kovid döneminden Türkiye geçmişti. Her bir tedarik ürününü bulundurmak için ciddi stok üretimi gerekiyordu. Enflasyonist süreç başlayınca fiyat verme ve oluşturma noktasında hassasiyet başladı. Enflasyon dönemindeki fiyat korumacı fiyat. Hiçbir üründe bugünün fiyatı verilmiyor. 3-4 ay sonra pratiğe dökülecek fiyat veriyorsunuz. Fiyat baskısı sizi korumacı fiyat vermeye zorluyordu. Geçmiş 4 yılın tüm stoklama ve fiyatlama alışkanlıkları değişti. Stoklarda çok ciddi azalmaya doğru gidiş var. İşlerini yavaşlamasının temelinde o var. Şu anda en başta yüksek faiz ortamı çözüm noktasındaki en büyük problem. Faizin düşmesinin de yegane şartı enflasyonun düşmesi. Yumurta-tavuk, tavuk-yumurta ikilemin içerisinde. Yüksek faiz ortamında en büyük bedeli sanayici ödüyor.
"TCMB dışında diğer aktörler de sahaya girmeli"
Merkez Bankası'nda doğruları yapma konusunda başarılı bir yönetim var. Belki de gereğinden fazla Merkez Bankası'na yükleniyoruz. TCMB tahribatı çok yüksek bir hastalıkla boğuşuyor. TCMB dışında enflasyonla mücadelede diğer aktörlerin biraz daha sahaya girmesi lazım. Gereken şartlar oluştuğu anda faiz ve oyun planlarıyla ilgili en doğruyu yapacaklarını düşünüyorum.
"Başınızın çaresine bakın' deme lüksümüz yok"
Avrupa Birliği'nin bu halde gitmesi ihracat için zorlayan faktör. Biz günlük çözümlerimizle vakit harcarken geleceği kaybetmemeliyiz. Bizi dijital dönüşümle farklı bir gelecek bekliyor. İç pazarda ve dış pazarda şartlar bir süre daha böyle devam edecek. Mevcut şartlarda belli destekler mi verilecek, katkı sağlayacak sektörlere can suyunun verilmesi gereken bir döneme giriyoruz. Herkesi kendi haline bırakıp 'başınızın çaresine bakın' deme lüksümüz yok. Sanayinin gelecekte her zaman sigorta olduğunu unutmadan anlayışın gösterilmesi lazım.
Teminat yükü gözden geçirilmeli, döviz reeskont kredileri tekrar açılmalı. Ücret artışları konusunda yüksek enflasyondan dolayı çalışanların yılın ikinci-üçüncü ayında aşılan vergi dilimlerinin yukarı çıkarılması gerekiyor. Reel sektöre çok daha sağlıklı bir bakış açısına ihtiyaç olan bir döneme giriyoruz.
"Asgari ücrette dengede buluşmak gerekiyor"
Asgari ücret çok fazla girmek istemediğim bir konu. Birçok iş kolunda asgari ücret pek kalmadı. Her kesimin kendine göre haklı tarafı var. Sürdürülebilir bir ücret buradaki en önemli konu. İstihdam kaybının yaşanmayacağı ve çalışan refahını koruyacak bir dengede buluşabilmek gerekiyor.
"Konkordato için Bakanlık ile çalışıyoruz"
Konkordato sayısının önümüzdeki dönemde artma ihtimali var. Konkordato sadece finans alacaklarına ve kamu alacaklarına dönük olmalı. Konkordatoda adil olan reel sektör alacaklarını kapsamaması. Konkordato uygulamasının düzeltilmesi noktasında Adalet Bakanlığı ile çalışma yapıyoruz.