Türkiye'de 2023'te kültür harcamaları arttı
Türkiye'de kültür harcamaları geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 84,7 yükselerek 276 milyar 338 milyon 253 bin lira olarak kayıtlara geçti.
Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılına ilişkin kültür ekonomisi ve kültürel istihdam verilerini açıkladı.
Buna göre, kültür harcamaları geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 84,7 artarak 276 milyar 338 milyon 253 bin liraya yükseldi.
Kültür harcamalarının, gayrisafi yurt içi hasılaya oranı 2023'te yüzde 1 olarak gerçekleşti.
Toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı yüzde 64,3 oldu.
Genel devlet harcamaları içindeki kültür harcamaları geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 98,1 artarak 177 milyar 594 milyon 791 bin liraya çıktı. Harcamaların yüzde 67,9'u merkezi devlet bütçesinden gerçekleştirildi. Genel devlet kültür harcamalarında en yüksek payı yüzde 24,4 ile mimarlık alanı aldı.
Hane halklarının geçen yıl gerçekleştirdiği toplam kültür harcamasının dağılımına bakıldığında, veri işlem ekipmanlarının yüzde 22, televizyon ve ekipmanlarının yüzde 21 ve kitaplara ödenen ücretlerin yüzde 15 paya sahip olduğu görüldü.
Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin faktör maliyetiyle katma değeri yüzde 94 artarak 108 milyar 214 milyon 593 bin lira olurken, katma değerin yüzde 22,2'si kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, yüzde 13'ü sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri ve yüzde 12,1'i mücevher ve benzeri eşyaların imalatı alanında faaliyet gösteren girişimlerce üretildi.
Kültürel mal ihracatı yükseldi
Kültürel mal ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 47,7 artarak 263 milyar 740 milyon 463 bin lira olarak kayıtlara geçti. Kültürel mal ithalatı da bir önceki yıla göre yüzde 87,5 artarak 149 milyar 553 milyon 210 bin lira oldu. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı 2023'te yüzde 4,3 olurken, kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki payı yüzde 1,8 olarak gerçekleşti.
Kültürel istihdam yüzde 9 arttı
Kültürel istihdam 2023 yılında 2022'ye göre yüzde 9 artarak 743 bin kişi olarak belirlendi. Kültürel istihdamda olanların yüzde 60,8'i 30-54 yaş grubunda, yüzde 28,8'i 15-29 yaş grubunda, yüzde 10,4'ü ise 55 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldı.
Kültürel istihdamın yüzde 89,3'ünü kültürel meslek alanlarında, yüzde 10,7'sini ise kültürel olmayan meslek alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel istihdamda olanların yüzde 38,5'ini el sanatları çalışanları, yüzde 18,7'sini mimarlar, planlamacı ve tasarımcılar, yüzde 9,9'unu yaratıcı sanatçılar ve sahne sanatçıları, yüzde 9,3'ünü ise yazarlar, gazeteciler ve dilbilimciler oluşturdu.
Kültürel faaliyet alanlarına göre, mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki payı yüzde 11,1, yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetlerinde çalışanların payı yüzde 5,6, programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetlerinde çalışanların payı ise yüzde 4,3 oldu.