Aralık ayı verileri incelenerek hazırlanan rapora göre otomobil talep endeksi Kasım’a kıyasla yüzde 1,7 düşük olmasına rağmen geçen yılın Aralık ayına kıyasla ise yüzde 17,5 daha yüksek olduğu gözlemleniyor. Otomobil piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlenen satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı geçen aya kıyasla 0,4 puan artarak yüzde 21,7 olarak öne çıkıyor. Bu artışın hem ilan sayısının hem satılan otomobil sayısının azalması sonucu meydana geldiği görülüyor. Ek olarak otomobil piyasasında bir diğer canlılık ölçütü olarak kullanılan satılık otomobil ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı geçen aya kıyasla 0,3 gün uzayarak 20,2 gün oldu.
Reel satış fiyatları düşmeye devam ediyor
Enflasyondan arındırıldığında otomobil ortalama reel fiyatı 18 aydır düşüşte (Şekil 1-üst panel). Reel fiyat endeksi kasıma kıyasla yüzde 0,1 azalarak 154,8 oldu Reel fiyatlardaki yıllık değişim de hâlâ negatif olarak gözüküyor (Şekil 1-alt panel). 2023 Mayıs’ta yüzde 47,9’a ulaşan değişim oranı takip eden aylarda sürekli azalarak 2024 Haziran’da yüzde -41,4’e geriledi. Bu tarihten sonra reel fiyatlardaki yıllık düşüş oranı azalmaya başlayarak Aralık’ta yüzde -26,9 oldu.
Ortalama otomobil fiyatında ılımlı artış sürüyor
Ortalama otomobil fiyatları bir önceki aya kıyasla bir miktar yükseldiğini görüyoruz (Şekil 2). Kasım’da 899 bin 940 TL olan ortalama otomobil fiyatı Aralık’ta 908 bin 588 TL oldu (Şekil 2 -üst panel). Ortalama otomobil fiyatı bir önceki yıla kıyasla ise yüzde 5,6 arttı.
Otomobil talebinde azalış
Temmuz’da talep göstergesinde, hem bayram dönüşü olması hem de otomobil firmalarının Avrupa Birliği’nin yeni düzenlemeleri üzerine başlattığı kampanyalar sebebiyle, belirgin bir yükseliş gözlemlenirken;bu tarihten sonra, Eylül hariç talep göstergesi artış eğiliminde olması dikkat çekiyor. Ancak, Kasım’da otomobil talebinin bir miktar azaldığını görüyoruz. Otomobil talebindeki bu azalış Aralık’ta da devam ediyor. Otomobil talep endeksi bir önceki aya kıyasla yüzde 1,7 azalarak 109,4 oldu. Öte yandan, otomobil talep endeksi geçen yılın aynı ayına kıyasla ise yüzde 17,5 daha yüksek.
Hem otomobil arzı hem de satılan otomobil sayısı azaldı
Satılık ilanların ne kadarının satıldığını gösteren oran, satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına bölünmesi ile hesaplanır. (Şekil 4 Üst panel) Bu oran, ilan sayısında artışın satılan otomobil sayısından daha hızlı artması sonucu yükselir ve bu piyasanın canlanmakta olduğunu gösterir. Ancak ilan sayısındaki azalma, otomobil satış sayısındaki azalmadan daha yavaş gerçekleşirse de oran artar. Bu durum ise piyasada canlığın azalmakta olduğuna işaret eder.
Aralık ayında, önceki aya kıyasla satılık otomobil ilan sayısı yüzde 2,5 azalırken, satılan otomobil sayısında yüzde 0,8’lik bir azalma gözlemlendi. Bu değişim sonucunda söz konusu oran da 0,4 yüzde puanlık artışla yüzde 21,7’ye yükseldi.
Satılık otomobillerin kapatılan ilan yaşı uzadı
Otomobil piyasasının bir diğer canlılık göstergesi olankapatılan ilan yaşıönceki dört ayın aksine uzadı. 2024 Aralık ayında, bir önceki aya kıyasla 0,3 gün uzayarak 20,2 gün oldu.