Ekonomi

Küresel piyasalarda son durum

Geçen hafta, Trump'ın politikaları ve makroekonomik verilerle piyasalar karışık bir seyir izledi. Bu hafta ABD'de tarım dışı istihdam ve ECB faiz kararı, yurt içinde ise TCMB para politikası kararları yatırımcıların odağında olacak.

Dünya genelinde enflasyon-resesyon ikilemi devam ederken, Trump'ın korumacı politikalarının küresel ticareti aksatabileceğine ilişkin endişelerin yanı sıra jeopolitik risklerin de artmaya başlaması fiyatlamaları zorlaştırdı.

Trump'ın "Önce Amerika" politikası çerçevesinde, ABD'nin yakın ticari ilişkiler içinde bulunduğu ülkelere yönelik uyguladığı tarifelerin, ülkede enflasyonist baskıları artırabileceği ve bu durumun ABD Merkez Bankasının (Fed) politika alanını daraltabileceği konusunda endişeleri güçlendirdi.

Truth Social hesabından geçen hafta açıklama yapan Trump, Meksika ve Kanada'dan ABD'ye uyuşturucu akışının devam ettiğini belirterek bu ülkelere uygulanacak tarifelerin 4 Mart'ta planlandığı gibi yürürlüğe gireceğini bildirdi. Trump, açıklamada Çin'e de ek bir tarifenin geleceğini belirterek "Aynı şekilde Çin'e de bu tarihte yüzde 10'luk ek bir tarife uygulanacak. Karşılıklı tarife için 2 Nisan tarihi geçerli olmaya devam edecek." ifadelerini kullandı.

Analistler, Trump'ın tarife planlarının, enflasyonla mücadelede önemli kazanımlar elde eden Fed'in politikalarıyla çelişebileceğine yönelik endişelerin risk algısını artırdığına dikkati çekerek yeni haftada yatırımcıların ABD'de açıklanacak tarım dışı istihdam verisi ve Fed'in "Bej Kitap" raporu başta olmak üzere, yoğun veri gündemine odaklandığını belirtti.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in haziran ayında yüzde 92 ihtimalle politika faizini 25 baz puan indireceği tahmin edilirken bankanın yıl genelinde toplamda iki faiz indirimi yapacağı fiyatlanıyor.

ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasındaki gergin geçen dünkü Oval Ofis görüşmesinin ardından yapılması planlanan ortak basın toplantısı iptal edilirken nadir toprak elementleri anlaşması da imzalanmadı. Trump, Zelenskiy'ye "Ya bu anlaşmayı imzalarsınız ya da biz yokuz. 3. Dünya Savaşı ile kumar oynuyorsun." dedi.

Trump, yaptığı açıklamada, Zelenskiy'nin barışa henüz hazır olmadığını ve ABD'nin Oval Ofisi'ne saygısızlık ettiğini belirtti.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent de "Barış anlaşması yapmak istemeyen bir liderle ekonomik bir anlaşma yapmak çok zor." ifadesini kullanırken Zelenskiy ile müzakerelere devam edilip edilmeyeceğinin, Trump'a bağlı olacağını kaydetti.

Öte yandan, geçen haftanın öne çıkan gelişmeleri arasında Trump'ın AB'ye yönelik tarife açıklamaları da yer aldı. Beyaz Saray'da düzenlediği ilk kabine toplantısında Trump, Avrupa Birliği'ne (AB) yönelik gümrük vergilerini yakında açıklayacaklarını belirterek yüzde 25 tarife uygulamaya karar verdiklerini bildirdi.

AB'ye yönelik gümrük vergilerinin hangi seviyede uygulanacağına dair soru üzerine Trump, "Bir karar verdik, çok yakında açıklayacağız ve genel anlamda yüzde 25 olacak. Bu, otomobiller ve diğer şeylere uygulanacak. Avrupa Birliği, ABD'yi mahvetmek için kuruldu ama şimdi ben başkanım." dedi.

Trump, Ticaret Bakanlığına bakır ithalatına yönelik olası gümrük vergilerini araştırma talimatı veren bir kararname imzaladı. Trump, daha sonra Truth Social hesabından yaptığı açıklamada da "Bakır endüstrimizi yeniden inşa etmek için Ticaret Bakanımdan ve ABD Ticaret Temsilciliğinden (USTR) bakır ithalatını incelemelerini ve Amerikalıları işsiz bırakan haksız ticareti sona erdirmelerini talep ettim." ifadelerini kullandı.

Bu arada, Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, ekonomi politikalarına ilişkin belirsizliğin yüksek olduğunu belirterek, büyümenin sağlanabilmesi için makroekonomik ve finansal istikrarın korunması, bu doğrultuda kısa vadeli risklerin kontrol altına alınması, mali tamponların yeniden inşa edilmesi ve büyüme beklentilerinin artırılması gerektiğini ifade etti.

Fed yetkilerinin sözle yönlendirmeleri de takip edilirken Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack, yaptığı konuşmada enflasyonun orta vadede kademeli olarak yüzde 2'ye düşeceğini beklemek için iyi nedenler olsa da bunun kesinlikten uzak olduğu belirterek "Enflasyon görünümüne yönelik yukarı yönlü riskler var." dedi.

Kansas City Fed Başkanı Jeff Schmid ise enflasyon beklentilerine ilişkin anket ölçümlerinin kusurlu olduğunu ancak enflasyon son 40 yılın en yüksek seviyesine ulaşmışken Fed'in gardını düşürmesinin zamanı olmadığını belirtti.

Schmid, enflasyona yönelik risklerin yukarı yönlü göründüğünü, artan belirsizliğin büyüme üzerinde baskı yaratabileceğini ifade etti.

Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker da politika faizinin, ekonominin geri kalanını olumsuz etkilemeden, uzun vadede enflasyon üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmaya devam edecek kadar kısıtlayıcı olmayı sürdürdüğünü söyledi.

Makroekonomik veri tarafında, ABD'de kişisel tüketim harcamaları, ocakta artış beklentilerinin aksine aylık yüzde 0,2 azaldı. Ülkede kişisel gelirler ise ocakta bir önceki aya kıyasla yüzde 0,9 ile beklentilerin üzerinde arttı.

Fed'in enflasyon konusunda dikkatle izlediği, gıda ve enerji kalemlerinin hesaplama dışı tutulduğu çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, geçen ay aylık bazda yüzde 0,3 ve yıllık bazda yüzde 2,6 ile beklentilere paralel artış gösterdi.

Bununla birlikte, ABD ekonomisi, 2024'ün dördüncü çeyreğinde yüzde 2,3 ile tahminlere paralel büyüdü.

New York Fed Tüketici Güven Endeksi, şubatta aylık 7 puan azalışla 98,3'e inerek beklentilerden fazla geriledi.

Söz konusu gelişmeler tahvil talebinin güçlenmesine neden olurken, geçen hafta ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi 15 baz puan azalışla yüzde 4,27'ye inerek, 11 Aralık'tan bu yana en düşük seviyesine geriledi. Dolar endeksi ise haftalık bazda yüzde 0,91 artışla 107,6'ya çıktı.

Küresel belirsizliklerin yatırımcıların güvenli liman varlık talebinin artırmasıyla üst üste rekor kıran altının ons fiyatının, 8 haftalık yükselişi sona erdi. Geçen hafta rekor seviyeleri gören altının ons fiyatı, haftalık bazda yüzde 2,94 azalışla 2 bin 849 dolardan alıcı buldu.

Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 1,27 düşüşle 73 dolara geriledi.