Ekonomi

Küresel piyasalarda gözler, ABD'deki enflasyon ve Fed Başkanı Powell'ın sunumunda

Küresel piyasalarda, geçen hafta ABD Başkanı Donald Trump'ın tarife kararları ve diğer ülkelerin de misilleme açıklamalarının ticaret savaşlarını tırmandırabileceğine yönelik endişeleri artırmasıyla karışık seyir öne çıktı.

Dünya genelinde enflasyonla mücadele sürerken, resesyon endişeleri de gündemdeki yerini koruyor. Bu süreçte ABD Başkanı Trump'ın küresel ticaret savaşlarını körükleyebilecek adımları, piyasaların yönü üzerinde etkili oluyor.

Çin merkezli yapay zeka modeli DeepSeek'in daha az maliyetle yüksek performans sergilediğine yönelik yapılan yorumlar, ABD'nin teknoloji alanındaki hakimiyetine dair soru işaretleri oluştururken, bu alanda küresel ölçekte bir güç mücadelesinin yaşanması bekleniyor.

Öte yandan, Trump'ın Çin'in ardından ABD'nin diğer önemli ticaret ortaklarına da tarife uygulamaya hazırlanması, ülkede enflasyonist baskıları canlandırabileceği ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) enflasyonla mücadelede bu zamana kadar elde ettiği kazanımları gölgeleyebileceği yönündeki endişeleri güçlendiriyor.

Trump'ın izleyeceği politikalar ile Fed'in gelecekte atacağı adımlar arasında uyumsuzluk yaşanabileceğine dair kaygılar sürerken, gelecek hafta ABD'de açıklanacak enflasyon verileri ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi'ne yapacağı sunum, yatırımcılar tarafından yakından takip edilecek.

Bununla birlikte ABD Başkanı, Japonya Başbakanı İşiba Şigeru ile Oval Ofis'teki görüşmesi öncesi, gelecek hafta birçok ülkeyi etkileyecek karşılıklı ticaretle ilgili açıklama yapacağını duyurdu. Bu konuda basın toplantısı düzenleyeceklerini belirten Trump, bunun herkesi etkileyeceğini ifade etti.

Japonya Başbakanı İşiba ile düzenlediği ortak basın toplantısında da bu konuya değinen Trump, mütekabiliyet esasına dayalı tarifeler olacağını kaydederek, pazartesi veya salı günü toplantı yapacağını aktardı.

Bu arada Fed'in ABD Kongresi için yılda iki kez hazırlanan yarı yıllık Para Politikası Raporu'nun şubat sayısı yayımlandı. Raporda, bankanın maksimum istihdamı destekleme ve enflasyonu yüzde 2 hedefine geri döndürme konusunda güçlü kararlılığa sahip olduğu belirtilerek, politika faizinde yapılacak ek ayarlamalarda verilerin dikkate alınacağı bildirildi.

Raporda, iş gücü piyasasının gevşeme döneminin ardından istikrar kazandığı vurgulanarak, işsizlik oranının geçen yılın ilk yarısında yükseldiği ancak daha sonra çoğunlukla yatay seyrettiği belirtildi.

Ayrıca ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, yaptığı açıklamada, Trump yönetiminin 2017'de başlatılan vergi indirimlerinin kalıcı hale getirilmesini istediğini söyledi. Konuya ilişkin Bessent, "Enflasyonu düşüreceğiz, düzenlemeleri azaltacağız ve vergi indirimi yapacağız. Hedef, bunların kalıcı hale getirilmesi." ifadesini kullandı.

Bessent, Trump yönetiminin borçlanma maliyetlerini düşürme konusundaki odağının, Fed'in referans kısa vadeli faiz oranı yerine 10 yıllık hazine tahvili getirileri olduğunu söyledi.

Dolara alternatif rezerv para birimi olmadığını vurgulayan Bessent, diğer ülkelerin bu statüyü ABD'nin elinden almaya çalışabileceğini ancak ufukta başka rezerv para birimi olmadığını dile getirdi.

Bessent, ek gümrük vergilerine yönelik de açıklamalarda bulunurken, Trump'ın tarife planlarıyla imalatı ABD'ye geri getirmeyi hedeflediğini vurguladı.

Fed yetkililerinin de açıklamaları takip edilirken, Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, bu yıl daha fazla faiz indirimine sıcak baktığını ancak Başkan Trump yönetiminin tarife, göçmen ve düzenlemelerle ilgili politikalarının etkilerine dair belirsizliğe işaret etti.

Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, sağlam büyüme ve düşüş gösteren enflasyonla birlikte tam istihdamın sağlandığı bir ekonominin, Fed'in faiz indirimlerine devam etmesi için olanak tanıyacağını ancak tarifeler ve diğer politika değişikliklerinin etkisine dair belirsizliğin daha yavaş bir yaklaşım gerektirdiğini ifade etti.

Boston Fed Başkanı Susan Collins, tarifelerin fiyatlar üzerinde etkisinin olmasının beklendiğini aktardı.

Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic de iş dünyasındaki bağlantılarının tarifelerle ilgili artan maliyetleri fiyatlara yansıtmayı planladıklarını bildirdi.

Makroekonomik veri tarafında ise Fed'in para politikasının seyri için önemli olan tarım dışı istihdam verileri, istihdam artışı ocak ayında yavaşlasa da iş gücü piyasasının gücünü koruduğuna işaret etti.

Ülkede tarım dışı istihdam ocakta 143 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4,1'den yüzde 4'e geriledi.

Fed'in dikkatle izlediği ortalama saatlik kazanç, ocakta yüzde 0,5 ile beklentilerin üzerinde arttı.

ABD'de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), ocakta aylık bazda 1,2 puan azalışla 52,8'e indi. Piyasa beklentilerinin altında kalan endeks, hizmet sektöründeki büyümenin yavaşladığına işaret etti. Ayrıca, S&P Global tarafından açıklanan hizmet sektörü PMI verisi, ocakta 52,9'a revize edildi.

ABD'nin dış ticaret açığı geçen yıl aralıkta aylık bazda yüzde 24,7 artışla 98,4 milyar dolara çıkarak Mart 2022'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Ülkenin dış ticaret açığı, 2024 genelinde ise önceki yıla kıyasla yüzde 17 artarak 918,4 milyar dolara yükseldi ve 1960'tan bu yana kaydedilen en büyük ikinci açık oldu.

ABD'de tarım dışı iş gücü verimliliği ise geçen yılın son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,2 ile beklentilerin altında arttı.

Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, şubatta 67,8'e inerek Temmuz 2024'ten bu yana en düşük seviyesini kaydetti.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,50 seviyesinde dengelenirken, dolar endeksi haftalık bazda yatay seyrederek 108 seviyesine tutundu.

Küresel çaptaki belirsizlikler güvenli liman varlıklara olan talebi artırırken, altının ons fiyatı rekor seviyede seyrederek haftalık bazda yüzde 2,3 yükselişle 2 bin 862 dolardan alıcı buldu.

Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 2,4 azalışla 74,5 dolara indi.