Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), küresel doğal gaz talebinde bu yıl yüzde 2,5’lik güçlü bir artış gerçekleşebileceğini belirterek, jeopolitik riskler ve tedarik tarafına ilişkin endişelerin fiyatlarda yeniden oynaklık yaratabileceğini bildirdi.
IEA Gaz Piyasası Raporu’na göre, dünyanın doğal gaz talebi 2023’te yüzde 0,5 büyüdü.
Kovid-19 kısıtlamalarının kaldırılması ve ekonomik aktivitenin canlanmasıyla Çin’in gaz talebi geçen yıl yüzde 7 arttı. Çin, dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğal gaz ithalatçısı (LNG) unvanını da geri kazandı.
Buna karşılık Avrupa’nın gaz talebi yüzde 7 azalışla 1995’ten sonraki en düşük seviyesine geriledi. Bu düşüşte yenilenebilir enerji kaynaklarındaki hızlı büyümenin yanı sıra nükleerden enerji üretiminin artması etkili oldu.
Geçen yıl gaz talebindeki kısıtlı büyümenin ardından ise bu yıl dünya gaz talebinin yüzde 2,5 (100 milyar metreküp) ile güçlü bir artış göstereceği öngörülüyor. Kış şartlarının daha soğuk geçeceğine ilişkin beklenti ve fiyatlardaki düşüşün, gaz talebindeki toparlanmayı destekleyeceği tahmin ediliyor.
Bu yıl arzda geçen yıl olduğu gibi sıkışıklığın sürmesi beklenirken, küresel LNG üretimindeki kısıtlı büyümenin özellikle Avrupa ve Asya’da talep artışını sınırlandıracağı öngörülüyor.
Yeni LNG tesislerinin devreye alınmasındaki olası gecikmeler nedeniyle LNG arzında büyümenin bu yıl yüzde 3,5 seviyesinde kalacağı hesaplanıyor. Bu oran, 2016-2020 döneminde LNG tedarikinde görülen yüzde 8’lik artışın altında olduğundan, artan talep ve kısıtlı arzın yıl boyunca fiyat dalgalanmalarına yol açabileceği tahmin ediliyor.
Jeopolitik belirsizlikler, küresel gaz piyasaları için bu yıl en büyük risk olarak öne çıkıyor. Rusya-Ukrayna Savaşı, Orta Doğu’da yükselen tansiyon ve boru hatları gibi kritik altyapılara kasıtlı müdahale endişeleri, fiyatlarda daha fazla oynaklık ihtimalini artırıyor.
IEA Enerji Piyasaları ve Güvenliği Direktörü Keisuke Sadamori, rapora ilişkin değerlendirmesinde, küresel gaz piyasasının enerji krizinin etkilerinden kurtularak yeni bir döneme girdiğini belirtti.
Bu yıl talepte güçlü bir artış beklediklerini bildiren Sadamori, “Fiyatların görece yönetilebilir seviyelere gelmesi de talepteki büyümeyi destekliyor. Ancak özellikle arzın kısıtlı olması ve önemli miktarda yeni LNG kapasitesinin ancak 2024’ten sonra devreye girecek olması nedeniyle talepteki büyümenin nasıl karşılanacağı kritik olacak.” ifadesini kullandı.
