Türkiye İstatistik Kurumu, piyasaların merakla beklediği eylül ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı. Enflasyon aylık bazde yüzde 2,97 olurken baz etkisiyle yıllık bazda 49,38'e geriledi.
AA Finans anketinde yüzde 2,09, Reuters anketinde yüzde 2,2 artış bekleniyordu. Yani enflasyon beklentilerin üzerinde geldi.
Öte yandan enflasyon 14 ay sonra ilk kez yüzde 50'nin altına inmiş oldu. Ayrıca 2021 Temmuz'dan beri bir ilk yaşandı ve 12 aylık enflasyon politika faizinin altında kaldı.
Yatırım şirketleri TÜİK'in açıklamasının ardından enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerini paylaştı.
İş Yatırım: İyileşmenin henüz tam sağlanmadığını gösteriyor
İş Yatırım'ın değerlendirmesinde, "Eylül’de yıllık TÜFE enflasyonu gerileme eğilimini sürdürerek Temmuz 2023’ten bu yana ilk kez yüzde 50’nin altına inmiş olsa da aylık TÜFE artışı ve çekirdek göstergeler enflasyonun ana eğilimine ilişkin iyileşmenin henüz tam olarak sağlanamadığına işaret etti. Bu çerçevede, Eylül verisi enflasyonun Ekim ve Kasım aylarındaki seyrinin önemini arttırdı. Önümüzdeki dönemde, yüksek hizmet enflasyonunda TCMB’nin de öngördüğü iyileşmenin yılın son çeyreğinde ne düzeyde gerçekleşeceği ve son dönemde artan jeopolitik risklerin petrol fiyatları üzerindeki etkisi yakından takip edilecek" notu düşüldü.
İnfo Yatırım: Ekim ayında da faiz değişikliği ön görmüyoruz
İnfo Yatırım ise "TCMB, geçtiğimiz ay faizde değişikliğe gitmedi. Veri odaklı olunsa da beklenti kaynaklı olarak yüzde 50 olan politika faizinin zirve olduğunu ve bu kapsamda Merkez Bankası’ndan Ekim ayında da faiz değişikliği ön görmüyoruz. Lakin daha önce Kasım ayında beklediğimiz faiz indiriminin, enflasyon verisinin beklenti üstü gelmesi sonrasında ertelenebileceğini düşünmekteyiz" değerlendirmesinde bulundu.
İnfo Yatırım ayrıca, "Sıkı para politikasının etkileri ile büyüme tarafı baskılayabilme beklentisi mevcut. Diğer yandan erken indirim döngüsüne geçilme ihtimali enflasyon tarafının istenen düzeye gelinmemesine neden de olabilir. Bu hedeflere ulaşılması için uygulanacak politikalar tarafında kısa vadeli belirsizlik devam edebilir" notunu düştü.
TSKB: Öngörülerimizi şu aşamada sabit tutuyoruz
TSKB'nin değerlendirme notunda, "Eylül’de manşet enflasyon beklentilerin üzerinde gelirken, detaylar temel dinamiklerdeki iyileşmenin yavaşlamış olabileceğine dair sinyaller verdi. Enerji fiyatlarındaki ılımlı seyre rağmen mal fiyatlarının genelinde fiyat artışları hafif ivmelendi. Hizmet enflasyonunda aylık bazda hızlanma sürse de alt kalemlerde ayrışma gözlendi. Ulaştırma ile haberleşme hizmetleri enflasyonlarındaki yavaşlamaya rağmen kira ile lokanta ve otel hizmetlerinde hızlanma görüldü. Önümüzdeki dönemde enflasyondaki iyileşmenin hızında, küresel gelişmelerle birlikte, iç talepte görülen yavaşlamanın ve beklentilerdeki iyileşmenin boyutunun belirleyici olacağı düşüncemizi koruyoruz. Eylül ayı verileriyle beraber enflasyon görünümüne dair belirsizlikler bir miktar artsa da 2024 sonu için %40,1, 2025 sonu için %25,3 olan öngörülerimizi şu aşamada sabit tutuyoruz." denildi.
Colendi Menkul'den yapılan değerlendirmede, Enflasyonda beklentilerin oldukça üzerinde gelen eylül ayı sonuçları, enflasyonda mücadele kapsamında TCMB’nin beklenenden daha uzun süre sıkı kalması gerekeceğini gösterdi. Piyasalarda 2024 yılına ilişkin faiz indirim beklentilerinin ötelenmesinin kısa vadeli sınırlı negatif etkisi olabilir. Bununla birlikte okula dönüş sezonu olan eylül ayında yüzde 14,2’lik aylık eğitim grubu enflasyonuyla birlikte gelen yüksek aylık verinin, yılın kalan 3 ayında düşük enerji fiyatları ve alım gücünün düşmesi ile daha düşük seviyelerde olmasını bekliyoruz" ifadeleri kullanıldı.
Capital Economics/Nicholas Farr: Yüzde 38'lik tahmini boşa çıkarıyor
Capital Economics'ten Nicholas Farr, Anadolu'da enflasyonun çok az gerilemesinin ardından Türkiye için faiz oranlarının düşmesinin uzak bir ihtimal olduğunu söyledi.
Farr'a göre Eylül ayı tüketici fiyatları enflasyonu Ağustos ayındaki yüzde 52'den yüzde 49'a gerileyerek Merkez Bankası'nın yılsonu için öngördüğü yüzde 38'lik tahminini boşa çıkartıyor.
Farr yayınladığı yatırımcı notunda, “Politika yapıcılar henüz bir gevşeme döngüsü başlatmak üzere olduklarına dair çok az işaret verdi ve bugünkü enflasyon verileri bu yıl bir faiz indirimi olasılığını bize çok düşük gösteriyor” diye yazdı.
Tacirler Yatırım: Faiz indirimlerinin ertelenme riski yüksek
Tacirler Yatırım'ın değerlendirmesinde, "Beklentilerin üzerinde gelen eylül enflasyon verileri sonrasında 21 Kasım’da 250 baz puan ile başlanmasını beklediğimiz faiz indirimlerinin ertelenme riskinin yüksek olduğunu değerlendiriyoruz. Yılın geri kalanında ekim ve kasım olmak üzere iki ayın enflasyon verisini alacağız. Eylül ayında beklentilerin üzerinde gelen aylık artış sonrasında TCMB’nin salt ekim ayı gerçekleşmesi ile kasım ayında faiz indirimlerine başlama motivasyonu bulamayabileceği görüşündeyiz. Bu çerçevede yarın yayınlanmaya başlanacak olan arındırılmış TÜFE verileri ve 8 Kasım’daki Enflasyon Raporu Sunumunda gelecek mesajlar dikkatle takip edilecek" denildi.
Alnus Yatırım: Senelik enflasyonun yüzde 47,00-47,50 bandında gelmesini öngörüyoruz
Alnus Yatırım, "Ana harcama gruplarındaki katılaşma ‘Hizmet Enflasyonu’ndaki katılaşmanın da devam ettiğini gösterir nitelikte. Bu durum ayrıca, bu ay tütün ürünlerinin maktu vergilerinde yapılan artış ve geçtiğimiz aylarda da diğer birçok ürün grubuna etki edecek kamu kaynaklı yapılan zam ve vergi düzenlemelerinin gecikmeli etkilerini yansıtmakta. Ekim ayı verisinde; kamu kaynaklı etkiler olup olmayacağı yine kritik olacak. Eğer, kamu kaynaklı ekstra etkiler gözlemlemez isek; Gıda ve Enerji gruplarında, jeopolitik riskler gibi dışsal faktörlerle de oluşabilecek fiyatlamalar TÜFE endeksi üzerinde büyük oranda belirleyici olacaktır. Eğitim başta olmak üzere Hizmet Enflasyonu ise daha stabil bir görüntü çizebilir. Bu öngörülerimiz ışığında Ekim ayında senelik enflasyonun (TÜFE); -şu an ki erken tahminimize göre- geçen yıldan gelen baz etkisinin de desteğiyle, yüzde 47,00-47,50 bandında gelmesini öngörüyoruz." yorumunda bulundu.
Albaraka Türk: Enflasyondaki düşüş trendini devam etmesini bekliyoruz
Albaraka Türk, "Kiralardaki artış, bu ayda enflasyon artışındaki önemli faktörlerden biri olurken, geçtiğimiz ay gerileyen gıda enflasyonu tekrar yükselişe geçti. Yıllık enflasyonda ise geçtiğimiz aylardaki geri çekilmede hissedilen baz etkisinin rolündeki zayıflamaya rağmen, enflasyon 2023’ün ortasından itibaren ilk kez yüzde 50 seviyesinin altına inmiş oldu. Önümüzdeki aylarda baz etkisinin zayıflamaya devam etmesini, ancak sıkılaşma politikalarının giderek belirginleşen etkilerinin enflasyondaki düşüş trendini desteklemeye devam etmesini bekliyoruz" açıklamasını yaptı.
Ahlatçı Yatırım: Belirgin iyileşme beklentisi içerisindeyiz
Ahlatçı Yatırım, "Son açıklanan aylık enflasyon verilerini baz aldığımızda eylül ayında belirgin bir iyileşme görmemekle birlikte, fiyat artış hızının dirençli kaldığını görüyoruz. Kısıtlayıcı faiz ortamının devamı, yavaşlayan iç talebin etkisi ile 2024 yıl sonu enflasyon beklentimizi 42yüzde seviyesinde koruyoruz ve gelecek aylarda enflasyonun ana eğiliminde daha belirgin iyileşme beklentisi içerisindeyiz." değerlendirmesinde bulundu.