Geçen yıl mart ayında Silikon Vadisi Bankası, Signature Bank ve First Republic Bank’ın iflaslarıyla bankacılık sektöründe yaşanan çalkantıdan bu yana bölgesel bankalarda geniş bir toparlanma yaşanmasına rağmen sektördeki kırılganlıklar devam ediyor.

ABD’de bölgesel bankalar, 2008’deki finansal krizden bu yana ülkedeki en büyük banka iflası olarak tarihe geçen Silikon Vadisi Bankası’nın (SVB) iflasının travmasını atlatmaya çalışırken, artan mevduat maliyetleri ve riskli ticari gayrimenkul kredileri nedeniyle daha fazla zorlukla karşı karşıya.

SVB’nin, likidite krizini aşmaya çalışırken risk sermayelerinin neden olduğu panikle 48 saat içinde ülke tarihinin en büyük iflaslarından birine sürüklenmesinin üzerinden bir yıl geçti.

Yüksek enflasyon karşısında faiz artışlarının devam ettiği ve resesyon beklentilerinin arttığı bir dönemde gelen bankanın iflas haberi, geçen yıl mart ayında ABD bankacılık sektöründe çalkantıya ve küresel finans sisteminde şok dalgasına neden olmuştu.

SVB’nin iflası ve yüksek faizlerle bölgesel bankalara olan güven tam olarak sağlanamazken, bu bankaların hisseleri geçen yıl ABD borsasının genelinden daha düşük performans gösterdi.

KBW Bölgesel Bankacılık Endeksi, bankacılık sorunlarının ilk kez ivmelendiği Mart 2023’ten bu yana yaklaşık yüzde 12 düşerken, ABD borsasının ölçütü olan S&P 500, yüzde 28 değer kazandı.

SVB’nin iflasını Signature Bank ile First Republic Bank takip etti

209 milyar dolarlık varlıkla ABD’nin 16’ncı büyük bankası konumundaki SVB’nin 10 Mart 2023’teki iflası piyasalarda dikkatleri üzerine toplamıştı.Özellikle teknoloji sektörüne odaklanan ve genellikle girişimcilere kredi veren banka, yükselen faiz oranları ve teknoloji sektöründeki yavaşlama nedeniyle iflas etti.

Ülkede 2008’de Washington Mutual Bank’ın iflasından sonra en büyük banka iflası yaşanırken, SVB’nin batışını Signature Bank’ın iflası ile First Republic Bank’ın yaşadığı sıkıntılar takip etti.

Büyük mevduat çıkışlarının tetiklediği bu gelişmeler, ABD bankacılık sektörünün, özellikle de büyük miktarlarda sigortasız mevduatları, gerçekleşmemiş zararları ve ticari gayrimenkul riskleri bulunan benzer veya daha küçük ölçekteki bankaların sağlığına ilişkin endişeleri artırmıştı.

Banka iflasları, bazı finansal kurumların yüksek faiz ortamına hazırlıklı olmadığını gösterdi

IMF tarafından ABD’nin bankacılık sektörüne ilişkin son yayımlanan Küresel Finansal İstikrar Notuna göre, söz konusu gelişmelerle küresel finansal sistemin geçen yılın mart ve nisan aylarında küresel finansal krizden bu yana “en ciddi bankacılık stresi” yaşandı.

ABD’de yüksek enflasyon karşısında Mart 2022 ve Eylül 2023 döneminde faiz oranını toplamda 525 baz puan artıran ABD Merkez Bankası (Fed), 1980’lerden bu yana en hızlı parasal sıkılaşma döngüsünü gerçekleştirmiş, politika faizini küresel finansal kriz öncesinden bu yana görülmeyen seviyelere getirmişti.

Bankaların iflası, bazı finansal kurumların uzun süredir düşük seyreden faiz oranlarından sonra yüksek faiz ortamına hazırlıklı olmadıklarını ortaya koydu.

Banka yönetimleri faiz oranı ve likidite risklerini yeterince yönetemedi

SVB’nin iflasıyla bankacılık sektöründe yaşanan stres piyasa belirsizliğini artırırken, bankacılık hisseleri değer kaybetti ve piyasada oynaklık arttı. Stres hızla kısa vadeli fonlama piyasasına yayılırken, finansal koşulların keskin bir şekilde sıkılaşmasına neden oldu.

IMF’nin raporuna göre, para otoritelerinin açık iletişimlerine rağmen faiz oranlarındaki artışın hızı ve büyüklüğü bazı kurumlar için zorluk oluştururken, bazı banka yönetimleri muhtemelen enflasyonun geçici olacağını varsayarak ilgili faiz oranı ve likidite risklerini yeterince yönetemedi.

SVB’nin iflası bazı ABD’li bankaların iş modellerinde karşılaşılan yapısal zorlukları da ortaya çıkardı.

Ayrıca, geçen yıl bankacılık sektöründe yaşanan çalkantı, bilgilerin sosyal medya aracılığıyla hızla yayılması gibi teknolojik ilerlemelerin artan etkisinin mevduat çıkışının hızına katkıda bulunabileceğini de gösterdi.