ABD’de istihdam artışının temmuzda beklentilerin altında kalması ve işsizlik oranının yaklaşık 3 yılın en yüksek seviyesine çıkmasının ardından ülke ekonomisinin gücüne ilişkin endişelerle piyasalar sert bir darbe aldı.
ABD Merkez Bankasının (Fed) çarşamba günü eylül ayından itibaren faiz indirimlerine yeşil ışık yakmasına karşın ülkede açıklanan veriler, resesyon korkularının varlık fiyatları üzerinde etkili olmasına neden oldu.
Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam başta olmak üzere iş gücü piyasası ve imalat sanayisine ilişkin hafta boyu açıklanan veriler, ABD ekonomisinin sağlığına ilişkin endişeleri artırdı.
Fed’in bu hafta politika faizini 23 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tutması, fiyat artışları açısından temkinli bir yaklaşım olsa da son istihdam verileri bunun iş gücü piyasası açısından riskli olabileceğini ortaya koydu.
İstihdam verileri, iş gücü piyasasında beklenenden daha hızlı bir bozulmaya işaret etti
Ülkede bu hafta açıklanan verilere göre, ABD’de tarım dışı istihdam, temmuz ayında 114 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşti.
ABD’de işsizlik oranı, temmuzda yüzde 4,1’den 4,3’e çıktı. Art arda 4 aydır artış gösteren işsizlik oranı, bu dönemde Ekim 2021’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşen işsizlik oranının bu dönemde haziran ayında olduğu gibi yüzde 4,1 olması öngörülüyordu.
ABD’de özel sektör istihdamı da temmuzda 122 bin kişiyle piyasa beklentilerinin altında artış kaydetti.
Ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise 27 Temmuz ile biten haftada 249 binle yaklaşık bir yılın en yüksek seviyesine çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. JOLTS açık iş sayısı haziranda 8 milyon 184 bine gerilemesine karşın beklentilerin üzerinde kaydedildi.
Analistler, istihdam verilerinin iş gücü piyasasında öngörülenden daha hızlı bir bozulmaya işaret ettiğini, ekonominin resesyona sürüklenebileceğine dair endişeleri artırdığını belirtti.
Veriler, Fed’in hamlelerinin büyüklüğüne ilişkin soru işaretlerini ortaya çıkardı
ABD ekonomisinde önemli bir yere sahip olan sanayi sektörünün performansına ışık tutan veriler de piyasalardaki endişelerin artmasında etkili oldu.
Tedarik Yönetim Enstitüsü’nün (ISM) imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), temmuzda 46,8 ile 8 ayın en düşük seviyesine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında kaldı.
ABD’de fabrika siparişleri de haziranda yüzde 3,3 ile beklenenden fazla azalış kaydetti. Ayrıca, ülkede inşaat harcamaları haziranda artış beklentisinin aksine yüzde 0,3 azaldı.
Analistler, imalat sektöründeki daralma ile iş gücü piyasasındaki yavaşlamaya işaret eden verilerin Fed’in eylül ayında politika faizini indirip indirmeyeceğine dair şüpheleri ortadan kaldırırken hamlelerinin büyüklüğüne ilişkin soru işaretlerini ortaya çıkardığını belirtti.
Eylülde 50 baz puanlık faiz indirimi fiyatlanmaya başlandı
Makroekonomik veriler ABD ekonomisinin resesyona sürüklenebileceğine dair korkuları alevlendirirken, Fed’in eylülde daha agresif bir faiz indirimine gidebileceği fiyatlanmaya başladı.
İstihdam verilerinin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in eylülde politika faizini 50 baz puan indirme ihtimali yüzde 70’in üzerini gördü.
Fed Başkanı Jerome Powell, çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, 50 baz puanlık faiz indirimi olasılığının sorulması üzerine “Bu şu anda düşündüğümüz bir şey değil. Bugün itibarıyla herhangi bir karar verilmiş değil.” yanıtını vermişti. Ancak Powell, iş gücü piyasasında maddi anlamda daha fazla soğuma görmek istemediğini de ifade etmişti.
Birçok finans kuruluşu da verilerin ardından Fed’in faiz indirimlerinin boyutlarına ilişkin tahminlerini güncelledi.
Citi, Fed’in eylül ve aralık aylarında 50’şer baz puan olmak üzere bu yıl toplam 125 baz puanlık faiz indirimine gideceğini öngördü. JPMorgan da Fed’in hem eylül hem de kasım ayında yarım puanlık faiz indirimi yapacağı tahmininde bulundu.
